دستگاه اشعه فرابنفش UV یا مادون قرمز یا دستگاه ضدعفونی کننده UV به وسیله تابش اشعه فرابنفش موجب اکسیداسیون ، گندزدایی و ضدعفونی آب ، پساب و فاضلاب می شود. استفاده از دستگاه UV تصفیه آب به خصوص در مواقعی که بخواهیم سیستم ضد عفونی کننده مواد شیمیایی به آب اضافه نکند و خواص شیمیایی آب بدوت تغییر باقی بماند مورد توجه قرار می گیرد.
نحوه عملکرد دستگاه اشعه فرابنفش uv
دستگاه اشعه فرابنفش UV از تابش الکترومغناطیسی با طول موج ۱۰۰ تا ۴۰۰ نانومتر استفاده می کند که طول موجی کوتاه تر از نور مرئی و بیشتر از اشعه ایکس دارد. اشعه فرابنفش حدود ۱۰ درصد از کل نور خروجی خورشید را تشکیل میدهد. همچنین این اشعه میتواند به وسیله قوس الکتریکی و نورهای مخصوص مانند لامپ های بخار جیوه تولید شود. تابش اشعه فرابنفش با طول موج بالا می تواند باعث واکنش شیمیایی شود. در نتیجه اثرات بیولوژیکی دستگاه UV بیشتر از اثرات گرمایشی ساده می باشد و بسیاری از کاربردهای علمی پرتوی UV از فعل و انفعال با مولکول های آلی حاصل می شود.
تابش اشعه فرابنفش به طور فزاینده ای جهت ایجاد یک مانع در برابر عبور پاتوژن ها در سیستم های تصفیه آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. ضد عفونی کنندگی اشعه فرابنفش از طریق نفوذ به داخل سلول های میکروارگانیسم ها و آسیب رساندن به مولکول های DNA آنها انجام می شود. در این حالت میکروارگانیسم ها قادر به تکثیر نیستند بنابراین غیر فعال می شوند و دیگر بیماری زا نمی باشند.
عوامل مؤثر در انتخاب سیستم اشعه uv – دستگاه مادون قرمز
در انتخاب یک سیستم ضدعفونی کننده با دستگاه اشعه فرابنفش UV سه پارامتر کیفیت آب، شدت جریان آب و پاتوژن هایی که باید غیر فعال شوند باید مد نظر قرار گرفته شود. تأثیر اشعه فرابنفش بر ضد طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها اثبات شده است. ویروس ها دارای RNA و DNA میباشند و نسبت به تابش اشعه حساسیت دارند. هم چنین باکتری ها و قارچها دارای DNA می باشند و نسبت به اشعه فرابنفش آسیب پذیرند.
اسپورها نیز نسبت به فرابنفش حساس می باشند. همراه با استفاده طولانی مدت از اشعه فرابنفش برای ضد عفونی کردن ، اطلاعات فراوانی در مورد میزان اشعه فرابنفش لازم برای غیر فعال کردن میکروارگانیسم های مختلف وجود دارد. غیر فعال سازی باکتری ها معمولا از ویروس ها ساده تر می باشد.
مزایای استفاده از دستگاه اشعه فرابنفش uv یا سیستم uv
ضد عفونی کردن با دستگاه اشعه فرابنفش UV در غیر فعال سازی اکثر ویروس ها، اسپورها و کیست ها مؤثر است.
ضدعفونی با UV یک فرآیند فیزیکی است. بنابراین نیاز به تولید، حمل و یا ذخیره مواد شیمیایی سمی و خطرناک یا خورنده را از بین می برد.
هیچ باقیمانده ای که میتواند برای انسان یا حیات آبزیان مضر باشد وجود ندارد.
کاربری و استفاده از دستگاه UV برای اپراتورها بسیار آسان است.
ضدعفونی کردن با سیستم UV در مقایسه با سایر ضد عفونی کننده ها زمان تماس کوتاهی دارد ( در حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه با لامپ های کم فشار ).
تجهیزات ضدعفونی کننده UV نسبت به سایر روش ها نیاز به فضای کمتری دارد.
معایب استفاده از دستگاه ضد عفونی کننده UV اشعه فرابنفش
دوزهای پایین ممکن است برخی از ویروس ها ، اسپورها و کیست ها را به طور مؤثری غیر فعال نکنند.
یک برنامه نگهداری پیشگیرانه جهت کنترل گرفتگی لوله ها ضروری می باشد.
کدورت و TSS در آب می تواند اثر ضد عفونی کنندگی UV را بی اثر کند. سیستم UV با لامپ های کم فشار برای سطوح TSS بالاتر از ۳۰ میلی گرم در لیتر مؤثر نمی باشد.
ضد عفونی کننده UV به خوبی کلرزنی مقرون به صرفه نیست.
هیچ ماده باقیمانده قابل اندازه گیری جهت نشان دادن تأثیر ضدعفونی کردن با دستگاه UV وجود ندارد.
سیستم UV مانند ازن ماده ضدعفونی در آب باقی نمی‌گذارد پس برای جلوگیری از رشد مجدد میکروارگانیسم ها به ضدعفونی ثانویه نیاز دارد.