تصفیه فاضلاب صنایع نساجی شامل تصفیه فاضلاب کارخانجات نساجی اعم از ریسندگی ، بافندگی و تولید منسوجات مختلف می باشد که بخش اصلی آن عموما از واحدهای شستشوی اولیه ، رنگرزی و شستشوی پس از رنگرزی تولید می گردد. مهم ترین آلاینده ها در تصفیه فاضلاب این نوع صنایع معمولا وجود مقادیر زیاد رنگ و آلودگی های شیمیایی و بیولوژیکی می باشد.
محصولات و خدمات شاران صنعت در این موضوع شامل پکیج تصفیه فاضلاب صنایع نساجی و تصفیه خانه فاضلاب نساجی از جنس بتن مسلح می باشد.
تعریف نساجی – فاضلاب نساجی
صنایع نساجی در برگیرنده کلیه مرحله های تولید الیاف ، تبدیل الیاف به نخ و نخ به پارچه و علاوه بر این شامل فرایندهای تکمیلی اعمال شده بر پارچه مثل چاپ و رنگرزی می گردد.
انواع صنایع نساجی – تصفیه فاضلاب نساجی
با اینکه نساجی در ابتدا فقط به تولید نخ محدود می شده است اما به تدریج به تولید انواع پوشاک گسترش یافت. تفاوت عمده میان صنایع نساجی ناشی از سه عامل زیر می تواند باشد که در تعیین روش تصفیه فاضلاب صنایع نساجی نیز اهمیت پیدا می کند:
نوع الیاف مصرفی
انواع رنگ های مورد استفاده
روشهای گوناگون رنگرزی مورد استفاده
صنایع نساجی از لحاظ الیاف مصرفی به سه دسته ذیل تقسیم می گردند:
با کاربرد الیاف طبیعی حیوانی مانند پشم و پنبه
با کاربرد الیاف مصنوعی
با کاربرد الیاف مخلوط طبیعی و مصنوعی
مواد مختلفی که در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می گیرند و در تصفیه فاضلاب صنایع نساجی می بایست به آن ها توجه نمود به شرح زیر می باشد:
انواع رنگ ها
انواع سفید کننده ها مثل ترکیبات حاوی کلر و آب اکسیژنه و انواع پاک کننده ها
انواع مواد آهار زنی مثل نشاسته
انواع اسیدهای آلی و معدنی مثل اسید استیک و اسید سولفوریک
انواع مواد قلیایی مثل سود و پتاس
انواع حلال های آلی
سیلیکات ها
انواع رزین ها و روغن ها
انواع املاح اسیدهای معدنی مثل سولفات سدیم ،کلرید سدیم و سولفید سدیم
برخی از کارخانجات نساجی ایران – تصفیه پساب صنایع نساجی
برخی از کارخانجات نساجی کشور که مجهز به سیستم تصفیه فاضلاب نساجی می باشند به شرح زیر می باشند:
شرکت نساجی قائمشهر
شرکت نساجی یزد
کارخانجات نساجی فردوس
کارخانه نساجی همبافت
کارخانجات الیاف
اهمیت تصفیه فاضلاب نساجی
تصفیه فاضلاب صنایع نساجی از نظر حفاظت از محیط زیست و منابع آب و همچنین استفاده مجدد از پساب تصفیه شده با توجه به مصرف آب بالای صنایع نساجی است.
مشخصات فاضلاب صنایع نساجی
یکی از عمده ترین آلاینده های فاضلاب نساجی رنگ می باشد .
چربی، ذرات معلق و دترجنت از دیگر آلاینده های فاضلاب نساجی است که بیشتر از بخش شستشوی اولیه الیاف، پشم یا پنبه تولید می شود.
گرم بودن این فاضلاب ها به دلیل فرایند های گوناگون در تولید، شستشو، آهارگیری، رنگرزی و غیره موجب کاهش اکسیژن محلول در منابع آب پذیرنده شده و در نتیجه اکوسیستم موجودات زنده را مختل می نماید.
سایر مواد شیمیایی مصرفی مانند انواع مواد فعال سطحی کاتیونیک، آنیونیک، آمفوتر و غیره که در صنعت نساجی کاربرد فراوانی دارند موجب آلودگی محیط زیست می شود.
ترکیبات آلی کلردار، حلال های آلی، الکترولیت ها و نمک های فلزات واسطه و سایر موارد مشابه محتمل نیز باید به صورت مجزا مورد بررسی قرارگیرند.
روش های تصفیه فاضلاب صنعتی نساجی
به منظور تصفیه پساب صنایع نساجی معمولا از ترکیبی از روش های فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می شود. فاضلاب در ابتدا وارد مرحله آشغالگیر و پرزگیر می شود. سپس به واحد یکنواخت سازی و چربی گیری منتقل می شود. تصفیه شیمیایی در این نوع صنایع شامل افزودن مواد منعقد کننده مانند کلرید فریک ، سولفات فریک ، آهک و یا سولفات آلومینیوم به منظور فرآیند انعقاد و لخته سازی می باشد.
جهت تصفیه فاضلاب صنعت نساجی بعد از این مرحله ممکن است برای فاضلاب یک مرحله تصفیه بیهوازی نیز انجام شود و در نهایت وارد مرحله هوازی تصفیه می شود. تصفیه بیولوژیکی هوازی معمولا توسط انواع فرایند های لجن فعال صورت گیرد.
پکیج تصفیه فاضلاب صنایع نساجی
پکیج تصفیه فاضلاب برای میزان دبی فاضلاب کمتر و ابعاد کوچک تر سیستم تصفیه از لحاظ فنی و مالی مقبولیت بیشتری دارد.
تصفیه خانه فاضلاب صنایع نساجی
تصفیه خانه فاضلاب صنایع نساجی از جنس بتن مسلح برای میزان دبی فاضلاب بیشتر و ابعاد بزرگ تر تصفیه خانه از لحاظ فنی و مالی مقبولیت بیشتری دارد.