حذف اکسید های نیتروژن NOX با توجه به اینکه این گاز یکی از اصلی ترین آلاینده های گازی که در صنایع مختلف تولید می شود اهمیت دارد. حضور این آلاینده گازی در اتمسفر باعث ایجاد باران های اسیدی، تخریب لایه ازن و همچنین بروز مشکلات عدیده برای سلامتی انسانها و دیگر موجودات می شود. به همین منظور صنایع تولید کننده این نوع آلاینده های گازی موظفند تا با بهره گیری از روش های پیشنهاد شده غلظت این آلاینده را به حداقل برسانند و یا آنها را حذف کنند. از آنجایی که اهمیت این آلاینده در بحث های زیست محیطی بسیار حائز اهمیت است، شرکت شاران صنعت قادر به ارائه محصولات و خدماتی در جهت کنترل این آلاینده های گازی می باشد.
اکسید های نیتروژن NOX جز آلاینده های اولیه هوا هستند. این آلاینده که به مجموع اکسید نیتروژن NO و دی اکسید نیتروژن NO2 اطلاق می شود، به طور عمده در اثر فعالیت های انسانی وارد محیط زیست می شوند. این آلاینده ها باعث بروز مشکلاتی از قبیل تولید باران اسیدی، دودهای فتوشیمیایی و ترکیبات ازن هستند. این مواد دارای خاصیت خورندگی هستند و همچنین تهدیدی جدی برای سلامتی به حساب می آیند. به منظور کنترل تولید این مواد باید از روش هایی به منظور اصلاح عملیات احتراق در پالایشگاه ها و صنایع مختلف استفاده کرد.
منابع تولید اکسید های نیتروژن NOX
اکسید های نیتروژن معمولا در اثر احتراق سوخت های فسیلی و همچنین در اثر ترکیب نیتروژن و اکسیژن موجود در اتمسفر و در دمای بالا تولید می شوند. در صنایعی مانند صنایع کودسازی و دیگر فرآیندهای صنعتی نیز مقادیر زیادی از این نوع آلاینده ها تولید می شود. اکسید های نیتروژن به دو شکل سوختی و حرارتی در اتمسفر حضور دارند. نحوه تشکیل این دو نوع از اکسید های نیتروژن با هم متفاوت است و به شرح زیر می باشد.
اکسید های نیتروژن حرارتی و سوختی
در این روش به دلیل ترکیب گاز نیتروژن و اکسیژن موجود در اتمسفر در دمای بالا، اکسید نیتروژن تولید می شود. این نوع از ترکیبات اکسید نیتروژن به دلیل اکسید شدن و یا تجزیه شدن ترکیبات نیتروژن دار موجود در سوخت هایی از قبیل پیریدین C5H5N و کاربازول C12H9N تولید می شوند. اکثر اکسید های نیتروژن موجود در این گروه شامل مونوکسید نیتروژن NO است.
روش های کنترل و حذف اکسید نیتروژن NOX
یکی از روش های کنترل تولید این مواد بهینه سازی مصرف سوخت در صنایع است. ولی در صورتی که اکسید های نیتروژن وارد اتمسفر شدند می توان از روش های زیر به منظور حذف NOX استفاده کرد.
اسکرابر: به منظور حذف اکسید های نیتروژن توسط اسکرابرها می توان از در هنگام عبور جریان هوای آلوده از اسکرابر از مواد شیمیایی نیز استفاده نمود. اکسید های نیتروژن موجود در جریان هوای وارد شده به اسکرابر در اثر برخورد با آب حذف می شوند. یکی از اصلی ترین مشکل ها در این نوع از اسکرابرها لجن تولید شده پس از فرایند حذف می باشد.
SCR یا Selective Catalytic Reduction : در این روش ماده ای به عنوان احیا کننده (آمونیاک) به جریان هوای دارای ناکس تزریق می شود. دما در این واکنش بسیار حائز اهمیت است زیرا در دمای پایین واکنش صورت نمی گیرد.
SNCR یا Selective Non-Catalytic Reduction : در این روش با استفاده از مواد شیمیایی که بر پایه اوره یا آمونیاک هستند (لزوما آمونیاک نیست) به عنوان ماده احیاء کننده به جریان هوای دارای ناکس تزریق می شود. این مواد احیاء کننده باعث تبدیل ناکس به نیتروژن مولکولی می شود.