تصفیه بو – حذف بو – کنترل بو | شرکت شاران صنعت

تصفیه بو ، حذف بو یا کنترل بو در فرایند های گوناگون صنعتی به خصوص در صنایع آب و فاضلاب کاربرد دارد. منبع بو در سیستم های تصفیه فاضلاب می تواند واحدهای بی هوازی ، تاسیسات دفع و پردازش لجن و مخازن نگهداری فاضلاب باشد. به منظور کنترل بوی تولید شده در این واحدها می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. این روش ها شامل روش های فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی می باشند که هر کدام از این روش ها با توجه به منبع تولید بو و غلظت آلاینده های مولد بو دارای معایب و مزایایی می باشند. 

تصفیه و حذف بو در فاضلاب

در صورتی که تمامی جزئیات طراحی برای واحدهای مختلف رعایت شود، میزان تولید بو در سیستم های تصفیه ای به حداقل می رسد.  به طور کلی موادی که در تصفیه خانه ها مولد بو هستند شامل گازهای غیرآلی تولیدی و همچنین ترکیبات آلی فرار می باشند. اکثر این مواد در اثر فرآیندهای بیولوژیکی صورت گرفته در تصفیه خانه ها تشکیل می شوند. یکی دیگر از دلایل تولید بو در تصفیه خانه ها، حضور آلاینده های صنعتی در فاضلاب است. فاضلاب برخی از صنایع مثل صنایع لبنی و چرم سازی به طور بالقوه دارای مشکل بو هستند.

در بین مواد آلی ترکیبات پروتئین دار باعث ایجاد مشکل بو می شوند و همچنین در بین مواد غیر آلی موادی مثل آمونیاک و هیدروژن سولفید تولید بو می کند. ترکیبات دیگری که در فاضلاب مشکل بو ایجاد می کنند شامل مرکاپتون، اسکاتول، اسید های غیرآلی، آلدهید، کتون و ترکیبات دارای گوگرد و نیتروژن هستند.

اندازه گیری بو

به منظور تعیین مشخصه های بو باید عاملی مانند قابلیت تشخیص فرد و شدت بو را در نظر گرفت. به منظور تخمین میزان بو روش های مختلفی در دسترس است که از این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

آستانه حساسیت ATC : در این روش حداقل غلظتی که توسط ۱۰۰ درصد و یا ۵۰ درصد افراد درگیر در آنالیز احساس می شود، تحت عنوان معیاری برای اندازه گیری قرار می گیرد.

عدد آستانه بو TON : آستانه بوی هر نمونه آب با رقیق کردن آن نمونه با آب بدون بو تعیین می شود. این عدد به بوی رقیق ترین نمونه آبی که به سختی احساس می شود مربوط است.

دستگاه های سنجش دینامیکی بو : نحوه فعالیت این دستگاه ها به گونه ای است که هوای مورد آزمایش از دهانه های مدرج عبور می کند و با هوای تصفیه شده مخلوط می شود. از روی نسبت اختلاط این دو هوا با یکدیگر می توان به اطلاعات ارزشمندی دست یافت.

روش های تصفیه بو – روش های حذف بو

به منظور کنترل بو ناشی از گازهای تولیدی می توان از روش های مختلفی استفاده کرد که این روش ها شامل روش های فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی می باشد.

روش های فیزیکی کنترل ، حذف و تصفیه بو

اکسیداسیون حرارتی: در این روش با استفاده از فرآیند احتراق در دماهای ۶۵۰ تا ۸۱۵ درجه سانتی گراد ترکیبات مولد بو را می سوزانند. این ترکیبات عمدتا مواد آلی فرار هستند. این روش به دلیل هزینه های بالا در نصب و بهره برداری در موارد خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

جذب سطحی: به منظور کاهش بوی ناشی از فاضلاب می توان ترکیبات مولد بو را از موادی مانند کربن فعال، ماسه و یا جاذب های دیگر عبور داد. یکی از متداولترین روش ها در تصفیه بو استفاده از جاذب های مختلف می باشد که از پرکاربردترین این جاذب ها می توان به کربن فعال اشاره کرد. ذرات کربن فعال دارای خلل و فرج های بسیار هستند که این منافذ باعث افزایش حذف ترکیبات مولد بو می شوند.

تزریق اکسیژن: یکی از شرایطی که باعث تولید بوی نامطبوع می شود، شرایط بی هوازی موجود در برخی واحدهاست. به منظور جلوگیری از بروز این مشکل می توان هوا یا اکسیژن خالص را به داخل فاضلاب تزریق کرد.

اسکرابر: گازهای مولد بو را می توان با عبور دادن از اسکرابر های مختلف حذف کرد. به طور کلی اسکرابرها در دو نوع تر و خشک حضور دارند که معمولا برای کنترل گازهای با بوی نامطبوع از اسکرابر های تر استفاده می شود. در اسکرابرهای تر هدف افزایش تماس بین آب و هوا است تا ترکیبات مولد بو جذب یا اکسید شوند.

روش های شیمیایی کنترل ، حذف و تصفیه بو

اکسیداسیون شیمیایی: به منظور تصفیه ترکیبات مولد بو می توان از مواد شیمیایی جهت اکسید کردن این ترکیبات استفاده کرد. از متداولترین موادی که به منظور اکسیداسیون شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد می توان به کلر، ازن، هیدروژن پراکساید و پرمنگنات پتاسیم اشاره کرد.

اسکرابر تر با استفاده از ازن: این روش در تصفیه گازهای با غلظت بالای آلاینده های مولد بو، حجم های بالا هوا و یا مکانهایی که دارای محدودیت فضایی هستند مورد استفاده قرار می گیرد.

ترسیب شیمایی: در این روش با استفاده از نمک های فلزی خصوصا نمک های آهن، باعث حذف ترکیبات سولفید می شود.

روش های بیولوژیکی کنترل ، حذف و تصفیه بو – بیوفیلتر

بیو فیلتر ها : در این روش با استفاده از بستر های مختلف به منظور رشد میکروارگانیسم ها باعث حذف ترکیبات مولد بو می شود. یکی از این نوع فیلترها همان صافی چکنده مورد استفاده در تصفیه فاضلاب است. یک روش ساده تر به منظور تصفیه ترکیبات مولد بو استفاده از برجهای آکنده از مواد پلاستیکی به عنوان بستر است تا میکروارگانیسم ها با رشد روی این بستر بتوانند مواد مولد بو را حذف کنند. در روش استفاده از بیوفیلتر ها موادی مانند آمونیاک، هیدروژن سولفید، مرکاپتان و دی سولفیدها از جریان هوا حذف می شوند.
اسکرابر های زیستی : نحوه کار در این نوع اسکرابرها مانند بقیه انواع اسکرابر ها می باشد. در بعضی مقالات نحوه رشد میکروارگانیسم ها را به دو صورت معلق و چسبیده تعریف کرده اند. در این اسکرابرها دو فرآیند جذب و تجزیه زیستی در حال انجام است. در فرآیند جذب آلاینده هایی که به صورت گازی حضور دارند تبدیل به فاز مایع می شوند. در فرآیند تجزیه زیستی با فعالیت میکروارگانیسم ها مواد آلی مولد بو تجزیه می شوند.