اسید کلریدریک ، اسید هیدروکلریک یا جوهر نمک یک اسید معدنی قوی با قدرت خورندگی بالا می باشد که نمونه طبیعی آن در اسید معده یافت میشود. این اسید شامل کلرید هیدروژن ، آب و سایر مواد شیمیایی مانند یون های کلرید و هیدرونیوم می باشد و به خاطر اینکه جزء مواد شیمیایی اولیه و پایه است از کاربرد گسترده ای برخوردار می باشد. به منظور تزریق اسید کلریدریک می توانید از پکیج تزریق مواد شیمیایی استفاده کنید.
مشخصات اسید کلریدریک
نام : اسید کلریدریک ، اسید هیدروکلریک ، جوهر نمک ، تیرک ، اسید موریاتیک ، هیدروژن کلراید ، هیدرونیوم کلراید ، اسید سالیس ، هیدروکلرید (به اشتباه) و Hydrochloric acid
گرید : اسید کلریدریک صنعتی و اسید کلریدریک آزمایشگاهی
فرمول شیمیایی: HCL
شکل ظاهری: مایع شفاف و بیرنگ و یا متمایل به زرد کم رنگ
بو: دارای بوی بسیار تند
درجه خلوص کلریدریک اسید : ۳۰ تا ۳۳ درصد و ۳۷ درصد
جرم مولی ۳۶.۴۶ : گرم بر مول
چگالی : ۱.۱۸ گرم بر میلی لیتر
نقطه جوش : ۴۵ درجه سانتیگراد
درجه ذوب : ۲۸ درجه سانتیگراد
حلالیت در آب : قابل حل است.
تولید اسید کلریدریک
اسید کلریدریک از حل کردن کلرید هیدروژن در آب به دست میآید. مهمترین روش های تولید صنعتی اسید هیدروکلریک به شرح زیر می باشد که معمولا در آن ها کلریدریک اسید به عنوان یک محصول جانبی تولید می شود :
هنگام تهیه ی سدیم سولفات از واکنش اسید سولفوریک و کلرید سدیم محصول فوق به عنوان محصول جانبی به دست می آید.
واکنش های کلرینه کردن ترکیبات شیمیایی مانند کلردار کردن هیدروکربن های آلیافاتیک و آروماتیک و یا از تجزیه ی حرارتی ترکیبات آلی کلردار
الکترولیز نمک طعام که در واقع واکنش بین کلر و هیدروژن می باشد.
کشف اسید هیدروکلریک
اسید کلریدریک اولین بار در سال ۸۰۰ میلادی توسط جابربن حیان با مخلوط نمودن اسید سولفوریک با نمک معمولی به دست آمد. هیدروکلریک اسید آزاد ابتدا در قرن شانزدهم توسط آندریاس لیباویوس رسماً معرفی شد.
کاربرد های اسید کلریدریک
کاربرد اسید کلریدریک در تصفیه فاضلاب : به منظور تنظیم pH می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
کاربرد اسید هیدروکلریک در تصفیه آب : به منظور تنظیم pH و احیاء رزین های تبادل یونی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
در صنایع غذایی و در پروسه های تولید مواد غذایی
پاک کننده ها و تمیز کننده ها ی خانگی و صنعتی و جرم گیر های کاشی و سرامیک
تولید ترکیبات آلی مثل وینیل کلراید و دیکرواتان برای تولید پلاستیک PVC
تولید ترکیبات غیر آلی
کاربرد اسید کلریدریک در شستشو و اسید شویی فلزات به خصوص فولاد به منظور از بین بردن زنگ زدگی یا اکسید آهن قبل از مرحله پردازش مانند گالوانیزاسیون و نورد
خنثی سازی ترکیبات آلکالین یا ضایعات فلزات
در صنایع چرم سازی به منظور پرداخت چرم
صنایع ساختمان سازی
اسیدی کردن چاه های نفتی
برداشتن رسوب بویلرها
خطرات اسید هیدروکلریک
تماس چشمی : بخارات ، میست و قطرات این ماده موجب تحریک شدید ، سوختگی و حتی کوری چشم می گردد.
تماس پوستی : موجب تحریک شدید پوست ، سوختگی ، قرمزی ، تاول و درد می گردد.
تنفس : موجب تحریک شدید بینی ، زخم گلو و سرفه شود.
بلعیدن : موجب ایجاد زخم های خورنده در دهان و دستگاه گوارش می شود. موجب دشواری در قورت دادن ، اسهال ، حالت تهوع و حتی اغما و مرگ می گردد.
آتشگیری : این ماده نمیسوزد و در تماس با فلزات، تولید گاز هیدروژن کرده که مخلوط این گاز با خطر آتشگیری هوا میتواند سبب انفجار شود.
کمک های اولیه اسید کلریدریک
تماس چشمی : سریعا چشم ها را با آب فراوان شستشو دهید. به پزشک مراجعه کنید.
تماس پوستی : سریعا موضع آلوده را با آب فراوان شستشو دهید. به پزشک مراجعه کنید.
تنفس : فرد را به هوای آزاد منتقل کنید. به پزشک مراجعه کنید.
بلعیدن : به فرد بیهوش هرگز چیزى نخورانید. درصورت هوشیارى فرد دهان او را با آب تمیز بشویید و ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلى لیتر آب بخورانید و بعد از خوردن آب اگر ممکن بود به فرد شیر بدهید. فرد را وادار به استفراغ نکنید و اگر استفراغ به شکل طبیعى رخ داد مجددا به فرد آب بدهید. به پزشک مراجعه شود.
احتراق : به منظور اطفا حریق از اسپری آب جهت خنک نمودن ظرف های حاوی اسید کلریدریک می توان استفاده نمود.
روش بسته بندی و حمل اسید کلریدریک
اسید کلریدریک معمولا به صورت بشکه ۲۲۰ لیتری و یا به صورت فله ای با تانکر ۲۵ تن عرضه می شود.
نگهداری اسید کلریدریک
اسید هیدروکلریک باید در فضای بیرونی نگهداری شوند و در صورت نگهداری در فضای بسته باید نکات ایمنی رعایت شود. اسید کلریدریک بایستی در ظروف در بسته و به دور از نور مستقیم و گرما نگهداری شود.