سرانه مصرف آب به میزان مصرف آب در یک واحد زمانی مشخص مانند شبانه روز توسط یک مصرف کننده خاص سرانه مصرف آب گفته می شود. به عبارتی دیگر جهت مصارف آب خانگی و آب شهری سرانه مصرف آب عبارت است از میانگین مجموع کل مصارف مختلف هر نفر از جمعیت یک شهر یا منطقه در شبانه روز برای طول مدت یک سال.
سرانه مصرف آب خانگی
سرانه مصرف آب فضای سبز
آب کشاورزی
آب آتش نشانی
آب صنعتی
آب دام و طیور
سرانه مصرف آب خانگی به عوامل متعددی از جمله موارد زیر بستگی دارد:
شرایط اقلیمی
وضعیت فرهنگی و اقتصادی مردم و نوع جامعه
اندازه جامعه
فشار آب
قیمت آب
نیاز به صرفه جویی
مدیریت سیستم آب رسانی
تراکم خانه سازی
کیفیت منابع آب
مصارف مختلف آب ازجمله مصارف خانگ، مصارف عموم، مصارف تجاری و صنعتی
تلفات آب
جهت تعیین سرانه مصرف آب خانگی در آئین نامه وزارت نیرو، میزان ۷۵ تا ۱۵۰ لیتر نفر در روز پیشنهاد میشود اما نشریه شماره ۳ مهندسی بهداشت این رقم را بین ۸۰ تا ۱۰۰ لیتر در روز محدود میکند. میزان مصارف خانگی آب مطابق با جدول زیر می باشد :
در صورتیکه شبکه ای مجزا جهت فضای سبز درنظر گرفته شود مصرف آب فضای سبز به صورت مجزا طبقه بندی می شود اما در صورتیکه یک شبکه آبرسانی کلی جهت تامین کلیه مصارف به کار برده شود در این صورت مصرف فضای سبز عمومی بخشی از مصارف عمومی و مصرف فضای سبز خانگی بخشی از مصارف خانگی به حساب می آید.
طراحی و اجرای شبکه فضای سبز به صورت مجزا جهت کاهش هزینه های تصفیه آب و یا کاهش مصرف آب تصفیه شده با توجه به مشکلات کمبود آب انجام می شود. آب مصرفی شبکه های فضای سبز میتواند از پساب تصفیه شده تصفیه خانه های فاضلاب و همچنین کلیه ی آب های با کیفیت مطابق با استاندارد آبیاری فضای سبز مانند آب رودخانه ها ( به صورت تصفیه شده یا تصفیه نشده ) تامین گردد.
متوسط سرانه مصرف آب فضای سبز شامل میانگین مصارف روزانه فضای سبز در مدت یکسال به ازای هر نفر از جمعیت شهر یا روستا می باشد. حداکثر مصرف فضای سبز به صورت روزانه بر اساس مساحت فضا های سبز خانگی و عمومی ، نوع فضای سبز و نوع گیاهان و همچنین وضعیت آب و هوایی منطقه تعیین می شود. جهت تعیین مساحت فضای سبز خانگی و فضای سبز عمومی علاوه بر شرایط کنونی می بایست پیشبینی های مطابق با طرح های جامع و تفصیلی را در محاسبات لحاظ نمود.
مصرف آب فضای سبز مطابق با جدول زیر می باشد :
مصرف آب کشاورزی به عوامل متعددی از جمله موارد زیر مرتبط می باشد.
شرایط اقلیمی منطقه
نوع محصول از لحاظ دیم یا آبی بودن
نوع محصول با توجه به مصرف آب و زمان های آبیاری
میزان مکانیزه بودن و بهره وری سیستم آبیاری محصول کشاورزی
برای برآورد مصرف آب آتش نشانی می توان ازفرمول ( Q=3.86√p ( 1-0.01√p استفاده نمود که درآن Q دبی برحسب مترمکعب بردقیقه و P جمعیت برحسب ۱۰۰۰ نفر می باشد.
تعداد آتش سوزی های هم زمان و زمان متوسط هرآتش سوزی برحسب جمعیت ( شهر یا منطقه ای از شهر ) استفاده کننده از یک مخزن به شرح زیر می باشد :
جمعیت کمتر از ۱۰ هزار نفر : تعداد آتش سوزی های همزمان ۲ عدد و زمان متوسط هر آتش سوزی ۵ ساعت
جمعیت بین۱۰ تا ۱۰۰ هزار
نفر : تعداد آتش سوزی های همزمان ۲ عدد و زمان متوسط هر آتش سوزی ۴ ساعت
جمعیت بین۱۰۰تا ۳۰۰ هزار نفر : تعداد آتش سوزی های همزمان ۳ عدد و زمان متوسط هر آتش سوزی ۳ ساعت
مصرف آب در مراکز دام و طیور دامی شامل مصارف بهداشتی ، شستشو و همچنین آشامیدن دام می باشد و میزان این مصرف به نوع ، تعداد دام و میزان اتلاف آب بستگی دارد.
سرانه مصرف آب در جهان به طور متوسط ۱۵۰ لیتر در شبانه روز به ازای هر نفر می باشد.
سرانه مصرف آب در ایران با وجود اینکه کشوری با هوای نیمه خشک واست و می بایست مردم آن نسبت به صرفه جویی در مصرف آب توجه نشان دهند اما ۱.۵ تا ۲ برابر متوسط جهانی مصرف آب می باشد.